Planaria in aquarium: wat moet je doen?

Heb je kleine, glibberige wormpjes in je aquarium ontdekt en merk je dat je guppen zich onrustig gedragen? Planaria in je aquarium kunnen een onverwachte en vervelende verrassing zijn. Deze kleine platwormen kunnen een behoorlijk probleem vormen, vooral als je guppen kweekt of als je last hebt van een hardnekkige uitbraak. Maar maak je geen zorgen: met een beetje kennis en een paar effectieve stappen kun je planaria onder controle krijgen en voorkomen dat ze je aquarium overnemen.

Wat zijn planaria eigenlijk?

Planaria, ook wel bekend als platwormen, zijn zeer kleine wormpjes die soms hun weg naar aquaria vinden. Ze zijn meestal wit of bruin van kleur en herkenbaar aan hun driehoekige kop met kleine zwarte oogjes. Hoewel ze maar een paar millimeter groot zijn, kunnen ze snel een plaag vormen. Planaria zijn vooral berucht omdat ze zowel carnivoor als omnivoor zijn, wat betekent dat ze zich voeden met organisch afval, dode vissen en helaas ook met de eieren van guppen en andere vissen.

Het ontstaan van planaria in een aquarium komt vaak door een overdaad aan voedingsstoffen, zoals overtollig visvoer dat blijft liggen en niet opgegeten wordt. Wanneer de balans in je aquarium verstoord raakt, hebben planaria de perfecte omstandigheden om zich voort te planten. Vooral in aquaria met guppen, die gevoelig zijn voor eierroof, kunnen ze een ernstige bedreiging vormen.

Zijn planaria altijd een probleem in je aquarium?

Nu vraag je je misschien af: “Zijn planaria in mijn aquarium altijd een probleem?” Niet per se. In kleine aantallen kunnen ze zelfs een nuttige rol spelen. Ze helpen bij het opruimen van organisch afval en houden de bodem van je aquarium schoon. In zekere zin kun je ze zien als het ‘schoonmaakteam’ van je aquarium. Maar zodra hun aantal uit de hand loopt, kunnen ze een bedreiging vormen. Ze eten niet alleen afval, maar ook guppyeieren, wat je guppykweek serieus kan verstoren. Daarnaast kunnen ze het voedsel voor je vissen inpikken, wat ervoor zorgt dat je vissen ondervoed raken.

De sleutel is dus balans. Een paar planaria zullen je guppen waarschijnlijk niet schaden, maar een uitbraak kan je kweekproces ernstig verstoren en je vissen in gevaar brengen.

Hoe ontstaan planaria in je aquarium?

Planaria kunnen op verschillende manieren in je aquarium terechtkomen. Vaak komen ze binnen via nieuwe planten, decoratie of zelfs levend voer. Zonder dat je het weet, introduceer je deze kleine wormpjes in je goed onderhouden ecosysteem. Daarnaast spelen de waterkwaliteit en je voerbeleid een grote rol in hun vermenigvuldiging.

Te veel voeren is een van de grootste oorzaken van planaria-uitbraken. Wanneer er te veel ongegeten voer in het water blijft, ontstaat er een overschot aan organisch materiaal. Dit vormt een perfecte voedingsbodem voor planaria. Vuil dat zich ophoopt in het filter of in de grindlaag van het aquarium kan eveneens bijdragen aan hun snelle toename.

Hoe weet je of je planaria hebt?

Dus hoe herken je een planaria-uitbraak? Gelukkig zijn ze vrij gemakkelijk te spotten. Kijk goed naar de wanden van je aquarium, vooral in de vroege ochtend als het licht net aangaat. Zie je kleine, slanke witte of bruine wormen rondkruipen over het glas of de planten? Dan heb je waarschijnlijk planaria. Ze zijn meestal ’s nachts actief, dus ze vallen niet altijd meteen op.

Andere aanwijzingen dat je een probleem hebt, kunnen subtieler zijn. Je guppen kunnen rusteloos lijken, vooral rond de plekken waar ze eieren leggen. Als je guppyeieren ineens verdwijnen of niet uitkomen, kan dit wijzen op een planaria-invasie. Ook als je merkt dat er ongewoon veel afval in je aquarium is, kan dit een teken zijn dat je aquariumomgeving uit balans is, waardoor planaria zich kunnen vermenigvuldigen.

Wat kun je doen tegen planaria?

Heb je een planaria-uitbraak in je aquarium ontdekt? Geen zorgen, het is goed te behandelen, en er zijn verschillende manieren om je aquarium weer in balans te brengen.

1. Voer minder

Een simpele oplossing die vaak over het hoofd wordt gezien, is om gewoon minder te voeren. Planaria voeden zich met overtollig organisch afval, zoals ongegeten visvoer. Door de hoeveelheid voer die je geeft te verminderen, verminder je ook de voedselbron voor de planaria. Je vissen krijgen nog steeds genoeg te eten, maar het overgebleven voedsel dat planaria voedt, verdwijnt.

2. Verwijder planaria handmatig

Als je een kleine uitbraak hebt, kun je proberen de planaria handmatig te verwijderen. Gebruik een pipet of een klein slangetje om de wormpjes op te zuigen terwijl ze over de wanden van het aquarium kruipen. Dit is een tijdrovende klus, maar het werkt goed als de plaag nog beperkt is. Net als stofzuigen in je huis, kan een beetje handwerk veel verschil maken.

3. Gebruik een planaria-val

Een slimme methode om planaria te vangen, is door een eenvoudige val te maken. Doe een klein stukje rauw vlees of vis in een flesje of klein bakje. Planaria worden aangetrokken door de geur van voedsel en zullen het flesje binnenkruipen. Zodra ze erin zitten, kun je de val verwijderen en de planaria eenvoudig uit je aquarium halen. Dit is vooral effectief bij een grotere plaag.

4. Chemische bestrijding

In extreme gevallen, als niets anders helpt, kun je overwegen chemische middelen te gebruiken die speciaal zijn ontworpen om planaria te doden. Er zijn producten op de markt die veilig zijn voor vissen, maar je moet voorzichtig zijn. Sommige chemische stoffen kunnen ook schadelijk zijn voor garnalen en gevoelige vissen zoals guppen. Lees de instructies zorgvuldig en gebruik chemische bestrijdingsmiddelen altijd als laatste redmiddel.

Planaria in aquarium voorkomen

Wil je voorkomen dat planaria zich in de toekomst opnieuw in je aquarium vestigen? Hier zijn enkele eenvoudige maar effectieve preventieve maatregelen:

Spoel nieuwe planten en decoraties goed af voordat je ze in je aquarium plaatst. Dit verkleint de kans dat je onbewust planaria of hun eieren meeneemt.
Houd je aquarium schoon. Verwijder regelmatig afval en vuil dat zich in het grind en het filter ophoopt. Hoe schoner je aquarium, hoe minder kans dat planaria een voedselbron vinden.
Voer matig. Voer je vissen net genoeg, zodat er geen voedsel overblijft voor ongewenste bewoners zoals planaria.

we horen graag jouw ervaring!

Heb jij al eens te maken gehad met planaria in je aquarium? Hoe heb jij deze wormpjes bestreden en welke methode werkte voor jou het beste? Deel je ervaringen hieronder en help andere aquariumliefhebbers die met hetzelfde probleem worstelen!